ساز تار يکي از قديميترين سازهاي ايران زمين است که تاريخچهاي کهن دارد. ساز تار در ديگر کشورهايي مانند افغانستان، تاجيکستان، ارمنستان، گرجستان و چند کشور ديگر در خاورميانه نيز طرفداران زيادي دارد.
اين ساز زهي امروزه نيز طرفداران زيادي براي نواختن دارد. کساني که به دنبال آموزشگاه موسيقي در تهران هستند تا اين هنر زيبا را بياموزند کم نيستند.
تاريخچه اين ساز به دوران صفويان باز ميگردد. همچنين ساز تار در سالهاي 1790 ميلادي در بين مردمان شيراز طرفداران زيادي داشته که احتمال ميدهند اين ساز د آن زمان به نام ديگري مشهور بوده است.
در ساخت تار هر چقدر چوب آن کهنهتر باشد صداي بهتري توليد ميکند. اين بهتر بودن صدا به دليل خشک بودن نوع چوب است. در واقع هر چقدر ساز قديميتر باشد، از تار نو صداي بهتري دارد. بنابراين اگر قصد داريد مانند حرفهايها بنوازيد به دنبال تارهاي استفاده شده بگرديد.
صداي اين ساز در هنگام نواختن بايد صاف و شفاف باشد و صداي اضافي ديگري ايجاد نکند. اندازه کاسه دو تکه اين ساز تاثير مستقيمي بر روي صداي ساز دارد. با نواختن صداي ارتعاش يافته به کاسه ساز برخورد ميکند و صدايي توليد ميشود.
يکي ديگر از ويژگيهاي ساز تار مرغوب، وزن آن است. وزن ساز بايد حالتي معمول داشته باشد تا براي نگهداري و نواختن آن دچار مشکل نشويد. همچنين سايز و اندازه آن بايد متناسب با هنرجوي اين ساز باشد. شما در زمان نواختن بايد احساس راحتي بکنيد.
تار در گذشته به 5 سيم و 5 تار شناخته ميشد، اما پس از مدتي يک سيم ديگر به اين ساز اضافه شد که در مجموع با 6 تار نواخته ميشد. اين کار توسط فردي با نام غلامحسين درويش انجام گرفت.
اما اگر بخواهيم از شکل کلي ساز تار بگوييم اين ساز از کاسهاي دو تکه تشکيل شده که با دستهاي از جنس چوب با 28 پرده ايجاد شده است. جنس دسته تار از چوب درخت گردو و جنس بدنه اصلي يا کاسه آن از چوب درخت توت است. روي قسمت کاسه اين ساز پوست بره يا بز يا جنين گاو کشيده ميشود.
6 سيم تار به ترتيب به اين شکل چيده شدهاند، سيم اول و دوم و پنجم به رنگ سفيد و از نوع في، سيم سوم و چهارم از جنس ف برنج، و در آخر سيم ششم که صداي بم توليد ميکند از جنس ف به رنگ زرد تشکيل شده است.
همان طور که گفته شد، استاد درويش خان آخرين تغييرات ظاهري تار را انجام داد. او با اضافه کردن سيم ششم صداي ساز را گسترش داد پس ايشان يکي از اولين اساتيد داراي هنر نواختن ساز تار بود که با تکميل کردن دامنه صوتي ساز، صدايي رساتر و گيراتر براي اين ساز پديد آورد.
استاد جليل شهناز را همگي با نام پرآوازهاش ميشناسيم. جليل شهناز در خانوادهاي بزرگ شد که همه آنان با هنر موسيقي آشنايي داشتند. همين موضوع راه را براي درک موسيقي براي ايشان آسان ميکرد. ايشان در طي سالهاي زندگانياش عاشقانه تار مينواخت و آثار دلانگيزي برجاي گذاشت. ايشان با اساتيد آواز ايراني همچون محمدرضا شجريان و شهرام ناظري براي توليد آثار موسيقي همکاري داشت و در سال 1383 به عنوان چهره برتر هنر و موسيقي انتخاب شد. او با سازهاي ديگري مانند تمبک، سنتور و ويولن نيز آشنايي داشت.
حسين عليزاده يکي از چهرههاي شناخته شده در موسيقي سنتي ايراني است که با نواختن ساز تار، همه را ميخکوب ميکند. او شروع علاقه خود در موسيقي را از سنين نوجواني و تحصيل در هنرستان موسيقي رقم زد. او تا کنون 3 جايزه جهاني براي انتخاب بهترين آلبوم موسيقي سنتي جهان دريافت کرده است.
باتشکر از همراهي شما عزيزان، اميدواريم مقالات آموزشگاه موسيقي راه صبا براي شما مفيد واقع شده باشد.
با درج نظرات خود، ما را در راه آموزش موسيقي ياري فرماييد.
درباره این سایت