موسيقي از صدا و سکوت تشکيل شده است و قدرت اين را دارد که در پايان يک روز پر تنش، خستگي را از تنمان در بياورد. هماهنگ شدن صوت‌ها و وجود گاهي سکوت‌ها موسيقي را پديد مي‌آورد. موسيقي در ايران با نام‌هاي خُنيا، هو نواک، خونياک شناخته مي‌شد. معني تمامي اين اسامي “نواي خوش” را در دل خود داشت. براي يادگيري ساز مورد علاقه خود با مراجعه به آموزشگاه موسيقي در تهران اين هنر را حرفه‌اي بياموزيد.
اين هنر امروزه با لحظه لحظه زندگي ما همراه است. صدايي که با آواز دلنشين‌تر مي‌شود. در شهرهايي که آلودگي صوتي به طرز عجيبي زياد شده است، داشتن يک هندزفري يار مسيرهاي رفت و آمد ما مي‌شود. موسيقي دلپذير خود را پلي مي‌کنيم و آرامش دوباره به ما برمي‌گردد. نوازنده‌اي که تمام احساس خود را از طريق دستانش خرج ساز مي‌کند قطعه قطعه خوبي را براي شنيدن توليد مي‌کند. همه اين حرفه فقط احساس نيست، دانش موسيقي و تئوري‌هاي آن قبل از داشتن تجربه اولين گام براي درک اين هنر است.
در ادامه مقاله از چند ساز اصيل ايراني نام مي‌بريم و توضيح مختصري ارائه مي‌دهيم. براي آشنايي بيشتر با سازهاي موسيقي در ايران با مقالات بعدي ما همراه شويد.
موسيقي در ايران پيشينه‌اي کهن و چشمگير دارد و بسياري از پژوهشگران ايران را خواستگاه موسيقي خاورميانه باستان دانسته‌اند. تنوع گسترده سازها، شکل‌هاي مختلف اجراي موسيقي و کاربردهاي آن در جنبه‌هاي گوناگون زندگي و نيز انبوهي از اسناد و مدارک علمي ، تحقيقي و تاريخي کهن از گذشته‌هاي دور تا به امروز بيانگر حيات و تداوم اين هنر نزد ايرانيان است. در عصر حاضر نيز موسيقي اصيل ايراني با حفظ محورهاي اصلي آن يعني نوع صداي سازها، فواصل وزن نزد استادان اين موسيقي همچنان زنده است.
تار و سه تار: از نوع سازهاي زهي مضرابي است. نوازنده با ضربه‌هاي ناخن بر روي سيم‌هاي اين ساز، صدا توليد مي‌کند.
سه‌تار در گذشته همان‌طور که از اسمش پيداست داراي سه سيم بوده است. اما امروزه اغلب سه تارها داراي چهار سيم هستند. اين سيم چهارم به سيم مشتاق هم معروف است. اضافه شدن سيم چهارم به دليل اضافه شدن صداي بم در توليد صدا است.
کمانچه: يکي از سازهاي اصيل ايراني که از نوع زهي آرشه‌اي است. نکته جالب اين ساز اين است که اگر روي دسته ساز نگاهي بيندازيد مشاهده مي‌کنيد که اين ساز پرده‌بندي نشده است و نوازنده بايد با تکرار و تمرين زياد فواصل دقيق را لمس کند و بياموزد.
ضرب: از سازهاي کوبه‌اي ايراني است که به آن تنبک يا تمبک هم مي‌گويند. شکل ظاهري اين ساز مانند گلداني از جنس چوب است که روي قسمت پهن دهانه آن پوست کشيده مي‌شود. با اين ساز مي‌توان ريتم آهنگ را در اجراي موسيقي همراهي کرد.
عود و قانون: از قديمي‌ترين سازهاي اصيل ايراني عود و قانون است. تمامي سيم‌هاي اين ساز(قانون) روي چوب که به شکل ذوزنقه است قرار مي‌گيرد. در مورد ساز قانون نظريه‌هاي مختلفي وجود دارد. برخي مبدا اين ساز را حتي کشور يونان مي‌دانند. عود يا بربط سازي شبيه تار و خواستگاه آن به حدود پنج هزار سال پيش مي‌رسد.
ني: از سازهاي بادي ايراني است که با دميدن در آن و محدود کردن هوا توسط حفره‌هاي روي بدنه صدا توليد مي‌شود. دليل نامگذاري آن ساختار آن از جنس گياه ني است.
سنتور: سنتور هم سازي زهي-مضرابي است که به شکل يک ذوزنقه از جنس چوب ساخته مي‌شود. روي سطح اين چوب تعدادي سيم به صورت موازي وجود دارد و به کمک دو چوب با برخورد روي اين سيم‌ها صداي اين ساز به گوش مي‌رسد.
توضيح و شناخت تئوري هريک از اين سازها خود در قالب يک مقاله جدا مي‌تواند باشد. اما در اين مقاله سعي کرديم به طور مختصر توضيح کلي راجع به سازهاي اصلي موسيقي در ايران توضيحي داشته باشيم.
درباره این سایت