اگر علاقمند به يادگيري اين ساز هستيد مي‌توانيد در آموزشگاه راه صبا زير نظر استاد ايوب سعيدي آن را بياموزيد. اگر به دنبال يک آموزشگاه موسيقي در تهران با اساتيد با تجربه هستيد ما به شما اين آموزشگاه را معرفي مي‌کنيم.
قصد داريم در اين نوشته راجع به ساز دوتار با شما صحبت کنيم. يکي ديگر از سازهاي زهي است که دليل نامگذاري آن دقيقا با ساختار اين ساز يک مفهوم را مي‌رساند. يعني اين ساز داراي دو تار است که قدمتي کهن در ايران زمين دارد. در ادامه تاريخچه ساز دوتار را براي شما مي‌گوييم.
اين ساز در ايران و کشورهاي آسياي مرکزي محبوبيت خاصي دارد. اما زادگاه آن به کشور ايران باز مي‌گردد. نمونه‌هايي از تصاوير اين ساز در به صورت حجاري شده در طول تاريخ ايران مشاهده شده است.
براي نواختن اين ساز از پنجه استفاده مي‌شود و مانند تار و سه تار نمي‌توان از مضراب و ناخن براي نواختن آن استفاده کرد. معمولا براي نواختن آن از دو انگشت شست و انگشت سبابه استفاده مي‌کنند. البته در برخي از ناحيه‌ها از ديگر انگشتان دست نيز براي نواختن بهره مي‌گيرند. نوازنده براي نواختن دو راه دارد. يکي نواختن تارها به طريقي که نوک انگشتان با صفحه ساز برخورد نکند که در اين صورت صداي شنيده شده صداي ظريفي است. در نوع ديگري علاوه بر برخورد انگشتان به سيم، به صفحه ساز هم برخورد دارد که صداي بي‌نظيري از آن شنيده مي‌شود.
اين باعث افتخار است که چنين سازي زادگاه ايراني دارد. جلوه ظاهري اين ساز ساده است. يک کاسه گلابي شکل چوبي با دسته‌اي باريک که پرده‌ها و سيم بر روي آن نصب شده است. اما اگر بخواهند آن را تزيين کنند قسمت دسته آن را با سنگ فيروزه يا استخوان شتر زيباتر مي‌کنند. اين کار بيشتر در استان خراسان انجام مي‌شود. چوب استفاده شده براي ساخت اين ساز، چوب درخت توت، گردو، زردآلو يا عناب است. در قسمت داخلي کاسه آن حفره‌هايي وجود دارد که تضمين کننده صداي ناب ساز مي‌شود. در صورتي که اين حفره‌ها در اثر رطوبت تغيير شکل دهند، صداي اوليه و با کيفيت از ساز به گوش نمي‌رسد.
در گذشته‌هاي دور چوب اين ساز را با روش‌هايي به شکل پوک در‌آورند تا صداي بهتري از آن به گوش برسد. يکي از اين روش‌ها قرار دادن چوب ساز درون آهنگ بود.
امروزه دو رشته سيم في بر روي اين ساز نصب مي‌شود، اما در گذشته‌هاي دور از ابريشم براي ساخت سيم‌هاي آن استفاده مي‌شد. همانطور که گفتيم اين ساز داراي دو تار است. يکي از آن‌ها صداي بم‌تري دارد و ديگري به عنوان صداي زير استفاده مي‌شود.
بسياري بر اين باورند که اين ساز براي اولين در قسمت خراسان شمالي به محبوبيت رسيد. قدمت آن به چند هزار سال پيش باز مي‌گردد. البته اين ساز در نواحي‌هاي ديگري از کشورمان نيز نواخته مي‌شد.
بسياري از موسيقي‌دان‌ها اين ساز را مادر تنبور و سه تار مي‌دانند. اين ساز در گذشته‌هاي دور در خراسان شمالي اهالي روستا را به دور هم جمع مي‌کرد تا براي شنيدن نواي اين ساز به گوش بنشينند.
دوتار در شهرهاي ديگري مانند نيز ساز محبوبي است. اما در هر نقطه صداي به خصوصي از اين ساز به گوش مي‌رسد. اما اصول ساخت اين ساز در هر منطقه به يک شکل است. به طور کلي دوتار در قسمت شمالي و شرقي ايران طرفداران بيشتري دارد. اين ساز علاوه بر خراسان شمالي در شهرهاي ساري، علي آباد کتول، گلستان و ترکمن صحرا هم رواج دارد. دوتار در قسمت‌هاي شمالي و شرقي ايران داراي تفاوت‌هايي هست. يکي از تفاوت‌هاي آشکار در اين دو منطقه تعداد پرده‌هاي دسته ساز است. تعداد پرده‌هاي اين ساز در منطقه خراسان شرقي هشت پرده و در قسمت خراسان شمالي تعداد يازده پرده بر روي دسته ساز مشاهده مي‌شود.
درباره این سایت